De Feestdagen

Op televisie verschijnen commercials als kleine kerstfilms, of miniseries die elke week weer een nieuwe ontwikkeling laten zien richting het feest der feesten; Kerstmis. Wat deze reclames allemaal als centraal thema hebben is ‘Het familiegeluk’. Een sausje van barmhartigheid er overheen en het sub-thema eenzaamheid erdoorheen gelardeerd, doen het al jaren goed. Ieder weldenkend mens weet dat het niets met de realiteit te maken heeft, dat het een vals beeld is. Blijkbaar dromen, verlangen en hunkeren wij massaal dat het er ooit, al was het maar één keer, echt zo uit zou zien.

Ik ben nooit zo’n fan van Kerstmis geweest. Van mij mag heel die donkere decembermaand van de kalender geschrapt worden. Het zal ongetwijfeld met mijn jeugdervaringen te maken hebben, welke ik hier met een fragment uit mijn boek met jullie deel:

"De feestdagen waren, sinds we in Breda woonden, thuis altijd een spannend ‘hoogtepunt’. Soms hadden we geluk wanneer er tijdens de kerstdagen familie kwam logeren. Zij masseerden met hun aanwezigheid smeulende vuurtjes weg en fungeerden als bliksemafleider, mocht de atmosferische spanning te hoog oplopen. Andere jaren hadden we minder geluk en moesten we ons als gezin door deze feestelijkheden heen zien te slaan. Mijn vader stond die dagen ineens uren achter het fornuis om een of ander speciaal gerecht te bereiden en dan werd de keuken voor ons kinderen verboden gebied. Wij kregen de rol toebedeeld ons op te doffen voor het diner en als mooie lieftallige prinsesjes aan tafel te verschijnen. Tegen de tijd dat het speciale kerstgerecht werd opgediend, had mijn vader zich tijdens de urenlange voorbereidingen al zo rijkelijk tegoed gedaan aan het gerstenat, dat hij met glazige ogen en onvaste hand het eten uitserveerde en zijn dochters met dikke tong complimenteerde met hun prachtige verschijning. Mijn moeder sloeg het tafereel opgelaten, maar met een bevroren glimlach op haar gezicht, gade en wij gaven plichtgetrouw de complimenten aan de kok voor het heerlijke eten. Uiteraard werd er voor deze speciale gelegenheid een goede fles rode wijn opengetrokken bij het hoofdgerecht, was het toetje doordrenkt met alcohol en werd de koffie genuttigd met een glas Franse cognac, vergezeld met een sigaar. Na het afruimen van de tafel zorgde de damesploeg voor de afwas en met een beetje geluk was mijn vader daarna in zijn stoel in slaap gevallen. Dat gaf ons een legitieme reden voor terugtrekking in onze slaapkamers, want, zo was mij geleerd, je moest geen slapende honden wakker maken. Jammer genoeg hield mijn tot op het bot getergde moeder zichzelf niet aan deze wijsheid. Althans, niet op dit soort feestdagen. Zij moest dan waarschijnlijk haar frustratie uiten om niet uiteen te spatten van woede. Tegen de tijd dat mijn vader zijn lodderige ogen weer opendeed, koos zij voor olie op het vuur, wat dan alsnog voor veel verbaal spektakel zorgde. Na het hoogtepunt, waarin meestal iets kapot werd gesmeten, werd het dan stil en al snel volgden de onvaste voetstappen van mijn vader op de trap. Dat gaf mij tijd om nog even te checken of mijn slaapkamerdeur op slot zat."